Stopy procentowe

Stopy procentowe są jednym z najistotniejszych instrumentów polityki monetarnej wpływających na funkcjonowanie gospodarki rynkowej. Stanowią minimalny koszt, po jakim banki mogą pożyczać sobie pieniądze w danej walucie. Gdy FED (bank centralny USA), Europejski Bank Centralny lub NBP podnoszą stopy, zmniejsza się dopływ kapitału do gospodarki, co powstrzymuje m.in. wzrost inflacji. Gdy jest recesja, stopy obniża się aby zwiększyć dopływ kapitału, ale także, by zmniejszyć koszt obsługi istniejących długów (w tym publicznego).

Poziom stóp procentowych wpływa więc na podejmowane decyzje gospodarstw domowych w kwestii podziału zasobów pieniężnych przeznaczanych na bieżącą konsumpcję oraz na ewentualne oszczędności. Podmioty gospodarcze traktują stopy procentowe jako punkt odniesienia przy planowaniu inwestycji, co widoczne jest następnie w rozmiarach produkcji, zatrudnieniu. Wysokość stóp procentowych jest - można by rzec - „języczkiem u wagi” współczesnych gospodarek rynkowych.

Zbyt niskie wskaźniki nie zapewniają mobilizacji do oszczędzania oraz odpowiedniej selekcji zamierzeń inwestycyjnych z uwzględnieniem ich efektywności; nazbyt wysokie - niepotrzebnie hamują rozwój i konsumpcję. Niniejsze opracowanie jest próbą szerszego przedstawienia wpływu stóp procentowych na mechanizmy gospodarcze oraz przybliżenia najważniejszych pojęć z tym związanych.